Wanneer we het hebben over het welzijn van de hond, gaat het over veel meer dan alleen gezond voer en een dagelijkse wandeling. In mijn visie is welzijn iets dat je bekijkt op alle lagen van het bestaan. Holisme komt van het Griekse woord holos, wat ‘geheel’ betekent. En dat geheel, dat is precies wat ik zie in mens en dier. Alles beïnvloedt elkaar.
In deze blog neem ik je mee in die 5 holistische lagen die bijdragen aan het welzijn van jouw hond. Niet alleen als je met je hond werkt, maar ook gewoon in het leven samen. Alleen al de bewustwording hiervan is een belangrijke eerste stap, want als je weet op welke lagen er iets kan spelen, kun je ook ontdekken waar jij zelf invloed op hebt en waar misschien ondersteuning helpend is.
De vijf holistische lagen van een hond
Elke hond leeft, net als wij, op meerdere lagen tegelijk. In mijn werk kijk ik naar deze vijf:
- Fysieke laag
- Emotionele laag
- Mentale laag
- Energetische laag
- Spirituele laag
Laten we ze samen verkennen.
1. De fysieke laag: zorgen voor het lichaam van je hond
De fysieke laag is de basis: het lichaam van je hond. Het gaat hier over de zorg voor het lijf. Denk aan voeding, beweging, rust, vachtverzorging, gebit, nagels, het voorkomen van blessures, enzovoorts.
Het klinkt misschien simpel, maar iets kleins als een gladde vloer kan al risico op blessures geven. Zeker als je je hond inzet in je werk met mensen, is dit iets om bij stil te staan.
Maar deze laag gaat ook over preventieve zorg! Bijvoorbeeld je hond regelmatig laten nakijken door een osteopaat om te voelen of er ergens blokkades zitten. Juist omdat honden pijn vaak pas laat laten zien, is dit wat mij betreft heel belangrijk.
Als je met je hond werkt in bijvoorbeeld coaching of therapie, wordt deze laag nog belangrijker. Want hoe veilig is de ruimte waarin je werkt? Hoe ga je om met situaties waarin jouw hond belast wordt, fysiek of energetisch? En stel dat een cliënt ineens een harde ruk geeft aan de lijn tijdens een oefening. Ben je dan alert genoeg om in te grijpen, te pauzeren en de situatie liefdevol om te keren?
Veiligheid gaat hier boven alles. Het leerdoel van een mens mag nooit zwaarder wegen dan het welzijn van jouw hond. En juist dat is wat je meeneemt als je met een holistische bril kijkt: continu bewust zijn van alles wat er speelt.
2. De emotionele laag: gevoelens mogen er zijn
Honden hebben emoties. Daar is inmiddels gelukkig geen twijfel meer over. Ze voelen, beleven en reageren op hun omgeving. Angst, blijdschap, frustratie, etc. Het hoort er allemaal bij. Hun emotionele binnenwereld is misschien wel subtieler dan die van mensen, maar niet minder diep.
Neem angst als voorbeeld. Mijn witte herder vond als pup die felgroene verkeersmannetjes zo spannend. Ik kon boos worden op zijn blaffen, of ik kon zeggen: “ik zie dat je dit spannend vindt”. Door hem daarin te steunen, kon de emotie weer stromen. Geen onderdrukking, maar erkenning. En juist daardoor ontspanning.
Als een hond iets spannend vindt en wij zeggen: “Doe normaal, stel je niet aan”. Dan ontkennen we dat gevoel. We duwen het weg. En dat wat je wegduwt, gaat ergens vastzitten. In het lijf, in het gedrag. En dan krijg je gedragingen die vaak onbegrepen zijn. Terwijl het simpelweg emoties zijn die een uitweg zoeken. Door wél ruimte te geven, zacht te benoemen wat we zien (“ik zie dat je dit spannend vindt”) en er liefdevol bij te blijven, kunnen emoties weer gaan stromen. Ook bij honden.
Als jij werkt met je hond (of gewoon samenleeft) is het belangrijk dat je leert kijken naar de emotionele signalen. Wat roept iets op bij je hond? Waar zit spanning? Waar mag jij hem steunen in plaats van corrigeren?
3. De mentale laag: wat is er opgeslagen in hun systeem?
Bij mensen kennen we het: beperkende overtuigingen, trauma’s, verhalen die zich vastzetten in ons hoofd. Bij honden is dat niet anders, al uit het zich op een andere manier. De mentale laag is de plek waar ervaringen zich opslaan, waar schrikreacties en patronen ontstaan. Vooral bij honden met een verleden (denk aan herplaatsers, asielhonden of honden uit het buitenland) zie je dat bepaalde reacties uit oude pijn voortkomen.
We noemen dat soms “een rugzakje”. Maar die rugzak is niet alleen gevuld met ervaringen, hij beïnvloedt ook het zenuwstelsel en het gedrag. In het werken met honden is het dan ook belangrijk om te weten: waar komt dit gedrag vandaan? Is het instinctief of is het een overlevingsstrategie?
En belangrijker nog: hoe zorg ik dat ik mijn hond niet opnieuw in die overleving duw?
Niet elk trauma hoeft volledig opgelost te zijn om je hond in te zetten in begeleiding. Maar het vraagt wel om heel goed kijken: wat zijn de triggers? Wat kan mijn hond aan? En waar heeft hij mij nodig om hem te beschermen?
Het is aan jou als begeleider om die ruimte en veiligheid te bieden, zodat ook op de mentale laag heling mogelijk is. En gelukkig zijn er veel prachtige manieren om honden hierin te ondersteunen. Denk bijvoorbeeld aan energetisch werk, lichaamsgerichte therapie, bachbloesems of healing. Je hoeft het niet allemaal alleen te doen. Maar je mag wel bewust kiezen wie of wat je hierbij betrekt.
4. De energetische laag: wat neem je mee en wat laat je los?
Honden hebben (net als wij) een energieveld, ook wel aura genoemd. En dat veld is constant in beweging. Denk maar aan alles wat een hond op een dag meemaakt: mensen, andere dieren, emoties van jou, van de klant, ect. Dat komt allemaal binnen in die aura.
Sommige honden zijn extra gevoelig. Die nemen veel op en laten weinig los. Als jij werkt met klanten en jouw hond is erbij, neemt hij/zij altijd onbewust een deel van die lading mee. Dat kan stress zijn, verdriet of spanning. En soms blijft dat hangen in het energieveld van jouw hond. Daarom is het essentieel om je hond energetisch schoon te houden. Bijvoorbeeld met een selenietstaaf, aura sprays, reiki of healing.
Ook het chakrasysteem van honden valt onder deze laag. Honden hebben zeven hoofdchakra’s, net als wij, en een extra sleutelchakra dat verbonden is met de mens. Die energetische brug is prachtig, maar maakt ze ook kwetsbaar. Zorg dus dat die verbinding zuiver blijft, zonder dat je hond zichzelf wegcijfert of overvraagt.
En misschien wel het belangrijkste op deze laag: rust. Opladen. Want net als wij, hebben honden tijd nodig om hun energiesysteem weer te vullen. Vergelijk het met een fles water: als er te veel uit gaat en niets wordt bijgevuld, raakt hij leeg. Zorg dat jouw hond ook energetisch weer bij kan tanken. Zo blijft het welzijn van je hond in balans.
Dus na een intensieve sessie, na een drukke dag. Geef die ruimte of (verplichte) rust, gun het ze.
5. De spirituele laag: wie is jouw hond echt?
En dan de laatste laag: de spirituele laag. Deze laag gaat over zielsverbinding, intuïtie, betekenis. Wie is jouw hond echt? Waarom is deze hond bij jou gekomen? Wat komen jullie elkaar brengen?
Ik geloof dat geen enkele hond zomaar op je pad komt. Elke hond heeft een reden, een missie, net zoals wij mensen. En vaak spiegelen honden ons op zo’n diepe laag dat we er als mens van mogen groeien. Het contact tussen mens en hond komt voort uit een dieper weten. Ik noem dat een “zielsmissie”.
Het is magisch om te zien wat er ontstaat als mens en hond samen werken vanuit die zielslijn. Vanuit die diepe, energetische afstemming. Daarin zit voor mij ook de echte transformatie. Niet alleen voor de mens, maar ook voor het dier. Want ook jouw hond groeit, ontwikkelt, leert.
Door op deze laag aanwezig te zijn, geef je jouw hond erkenning. Niet alleen als dier, maar als ziel. En dat is misschien wel de meest liefdevolle vorm van welzijn die je kunt geven.
Door een holistische bril leren kijken
Of je hond nu zes is of nog maar een pup, ik hoop dat deze blog je uitnodigt om met een holistische blik te kijken naar het welzijn van jouw hond. Dat je nieuwsgierig wordt naar de lagen die je misschien nog niet kende. Dat je ziet wat er al klopt en wat er nog meer mogelijk is.
Want uiteindelijk willen we allemaal hetzelfde: dat onze hond zich goed voelt, gezien wordt en lang, gezond en gelukkig met ons kan leven.